UG Wąpielsk

Gmina Wąpielsk - Lokalizacja i opis

Gmina Wapielsk położona jest w powiecie rypińskim, we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego. Graniczy z gminami Bobrowo, Brodnica, Brzuze, Golub-Dobrzyń, Osiek, Radomin i Rypin. Administracyjnie podzielona jest na 16 sołectw. Siedzibą gminy jest Wąpielsk.


Północna i północno-zachodnia część gminy leży w dolinie Drwęcy, a pozostała część obszaru w obrębie Pojezierza Dobrzyńskiego. Pod względem hydrograficznym obszar gminy Wąpielsk w całości znajduje się w dorzeczu Drwęcy.


Teren gminy znajduje się poza zasięgiem obszarów uprzemysłowionych. Podstawową funkcją gminy jest produkcja rolnicza, co jest wynikiem dobrych warunków przyrodniczo-glebowych. Użytki rolne na terenie gminy stanowią ok. 70 % jej powierzchni, z czego udział gruntów rolnych wynosi 90,3 %. Liczba gospodarstw rolnych wynosi 663.


Na krajobraz gminy Wąpielsk składa się przeważnie płaska, miejscami falista wysoczyzna morenowa, której powierzchnię urozmaicają zagłębienia wytopiskowe i rynny subglacjalne oraz klasycznie wykształcony system poziomów terasowych w dolinie Drwęcy. Lasy zajmują ok. 21 % powierzchni gminy. Największe kompleksy leśne znajdują się w północnej i wschodniej części gminy. Przeważają siedliska boru świeżego, boru mieszanego świeżego oraz boru suchego.


Obszar gminy nie jest zasobny w wody powierzchniowe. Rzeki Drwęca i Rypienica stanowią naturalne granice gminy na północy, północnym-zachodzie i północnym-wschodzie. Klasycznie wykształcona pradolina rzeki Drwęcy z kompleksami leśnymi stanowi niezwykle malowniczy krajobraz. Rzeka jest również łatwym i atrakcyjnym szlakiem kajakowym. Pradolina Drwęcy z kompleksami leśnymi objęta jest ochroną, jako obszar chronionego krajobrazu “Obszar Doliny Drwęcy”. Rzeka Drwęca wraz z przybrzeżnym pasem szerokości tworzy dodatkowo rezerwat ichtiologiczny “Drwęca”. Gmina odznacza się również obecnością rezerwatu leśnego “Tomkowo” obejmującego fragment lasu grądowego i fragment parku podworskiego.


Na terenie gminy występują dwa stosunkowo duże jeziora – Długie o powierzchni 108,6 ha i jezioro Kiełpińskie o powierzchni 44,4 ha. Przydatność turystyczno-rekreacyjna zbiorników jest ograniczona przez strome zbocza rynien obydwu akwenów.


Do walorów kulturowo-historycznych gminy Wąpielsk należą m.in. ruiny zamku w Radzikach Dużych, o dużej wartości historycznej, naukowej i krajobrazowej. Do obiektów o wartości zabytkowej i przyrodniczej zaliczane są występujące na terenie gminy pałace (miejscowość Długie, Radziki Małe), kompleksy pałacowe (w miejscowości Długie, Wąpielsk) i dwory (w Łapinóżku i Tomkowie). Pozostałe obiekty o wartości kulturowej i historycznej to znajdujący się w Radzikach Dużych rzymsko-katolicki kościół parafialny i cmentarz oraz cmentarz w Wąpielsku. Do rejestru zabytków wpisana jest również wąskotorowa linia kolejowa Brodnica-Cukrownia Ostrowite zbudowana w 1926 roku.


W skład infrastruktury komunalnej na terenie gminy wchodzi m.in. stacja uzdatniania wody w Półwielsku Małym i oczyszczalnia ścieków w Wąpielsku. Do sieci wodociągowej podłączeni są prawie wszyscy mieszkańscy gminy (98 %), natomiast do sieci wodociągowej 9,3 % ludności. Obszar gminy jest obsługiwany przez składowisko śmieci znajdujące się w miejscowości Puszcza Miejska na terenie gminy Brzuze. Na terenie gminy istnieje 10 zorganizowanych stanowisk selektywnej zbiórki odpadów